Tìm hiểu động thực vật trên… hành tinh “Aurelia”

Thiếu úy

TT&VH) - Có cuộc sống bên ngoài Trái Đất không? Và nếu có thì những người anh em của chúng ta trên các hành tinh lạ mặt mũi ra sao? Hiếm có câu hỏi nào làm loài người bận rộn một cách dai dẳng như vậy.

Câu đố bí hiểm

Con người không chỉ nghi ngờ, liệu nền văn minh của mình có độc nhất vô nhị trong vũ trụ bao la này, mà còn trăn trở với vô số câu hỏi chồng chất kế tiếp: nếu người ngoài Trái Đất xuất hiện, làm sao để nhận ra họ, giao lưu với họ bằng cách nào v.v. Chừng nào chưa có bằng chứng cho các sự sống lạ đó thì miếng đất màu mỡ này chỉ dành cho phim và truyện khoa học giả tưởng. Bản thân các nhà khoa học từ xưa đến nay cũng không có gì trong tay ngoài những phỏng đoán ít nhiều thiếu cơ sở khoa học.

Trước tiên là xét về lý thuyết: á kim Si (Silic) có hóa trị +4 là nguyên tố hóa học phổ biến nhất sau ôxy trong vỏ Trái Đất (25,7 %), cho đến nay được coi là một trong những yếu tố cơ bản cho mọi sự sống – liệu ở các hành tinh khác có như vậy không. Và ngay câu hỏi thế nào là sự sống hiện cũng đã gây ra những tranh cãi trong giới các nhà khoa học! Thì ra ngay định nghĩa “sự sống” cũng không phải là chuyện đơn giản. Michel Viso, một nhà sinh vật học Pháp đi sâu nghiên cứu thiên văn, tóm gọn trong một câu: “Chỉ có thể nói con khỉ đang sống còn cục đá thì chết, nhưng ngoài ra chúng ta chưa có định nghĩa rõ ràng về sự sống”, nhất là về “sự sống” trên các hành tinh khác.

Vậy thì cuộc tranh luận về học thuyết tiến hóa mới chỉ có chỗ đứng khá vững trên Trái Đất thôi, chứ định mở rộng ra vũ trụ thì xuất phát điểm của nó còn gây tranh cãi lắm! Simon Conway-Morris, nhà nghiên cứu sinh học hóa thạch ở Đại học Cambridge (Anh) nói thẳng: “Ngay cả sự sống trên hành tinh xanh này, chúng ta cũng không hề biết chắc nó xuất hiện ra sao. Với trình độ nghiên cứu hiện nay, để hiểu ra được quá trình ấy cần vài thế kỷ nữa”. Vậy thì xét đến sự sống ngoài vũ trụ có lẽ lại càng là một thú ngông xa xỉ, cho dù việc đó hoàn toàn mang màu sắc khoa học.

Dò dẫm trên đất lạ

Tuy nhiên có thể tiến hành cuộc nghiên cứu đó trên lý thuyết và chính Conway-Morris cùng các đồng nghiệp đang tiến hành những cuộc “thí nghiệm tư duy” với một hành tinh mô phỏng có tên là “Aurelia”. Đó là một hành tinh cũng có nước và bầu khí quyển như trái đất, nhưng bay quanh một “chú lùn đỏ” (một dạng “mặt trời”, nhưng bé nhỏ hơn) và luôn xoay một mặt cố định về phía nó. Như vậy “Aurelia” có một mặt nóng như rang, và mặt kia lại lạnh hơn băng giá. Nhưng vùng giao tiếp giữa hai mặt này có thể cho phép sự sống phát triển.

Hình 1: Sinh vật thông minh 6 chân trên hành tinh giả tưởng “Aurelia”

Tìm hiểu động thực vật trên… hành tinh “Aurelia” Alien1

Hình 2: Những cây rẻ quạt trên “Aurelia”

Tìm hiểu động thực vật trên… hành tinh “Aurelia” Alien2

Từ xuất phát điểm đó, theo nghiên cứu của Conway-Morris, thì thế giới sinh vật trên hành tinh “Aurelia” cũng khá phong phú và tất nhiên trông cũng rất khác thường. Ví dụ như một loại sáu chân sống trong hang động, biết xây đê đập (hình 1); hay thú dữ hai chân cổ dài đầu nhỏ; hoặc những cây rẻ quạt cao 10 mét có lá khổng lồ giống như xúc tu luôn xoay về hướng ánh sáng, có thể né mình mỗi khi gặp nguy hiểm (hình 2)…

Một hành tinh mô phỏng khác của nhà nghiên cứu giàu tưởng tượng này và các đồng nghiệp của ông có tên là “Blue Moon”, một hành tinh thể khí toàn O2 và CO2 ở dạng nén, lớn như sao Mộc. Nhờ mật độ khí rất cao nên các “sinh vật” lớn có thể bay trong đó, ví dụ như những con cá voi có vây xòe dài 10 thước (hình 3). Trên hành tinh này có thể mọc những cây giống như khinh khí cầu (hình 4)…

Tìm hiểu động thực vật trên… hành tinh “Aurelia” Alien3

Hình 3: Cá voi có vây xòe dài 10 thước bay trên không trung trên
hành tinh giả tưởng “Blue Moon”

[

Tìm hiểu động thực vật trên… hành tinh “Aurelia” Alien4

Hình 4: Những cây giống như khinh khí cầu trên “Blue Moon”

Dĩ nhiên đây là một kiểu suy bụng ta ra bụng người, vì các sinh thể hư cấu đó cho dù ở bối cảnh lạ nhưng vẫn lấy hình mẫu là những gì tồn tại trên mặt đất, cả về hình dáng lẫn động tác bay nhảy. Các nhà khoa học cho rằng điều kiện ở hành tinh lạ sinh ra độ lớn và tỉ lệ khác, song các nguyên lý hóa học và cơ học thì không đổi. Sinh vật ở đó vẫn thở dưỡng khí, bởi theo lập luận của họ thở oxy thu được nhiều năng lượng hơn là thở từ lưu huỳnh hay thán khí.

Dải Ngân Hà sống!

Cho đến nay cuộc tìm kiếm sự sống ngoài trái đất vẫn chưa mang lại kết quả nào. Vì thế dĩ nhiên loài người chỉ có thể tìm những người anh em vũ trụ của mình bằng sự tưởng tượng hoặc qua mô phỏng trên máy tính như trên, dựa theo thuyết tiến hóa của Darwin.

Mặc dù vậy, những kết quả nghiên cứu của giáo sư Conway-Morris cũng như các đồng nghiệp của ông đặc biệt được công chúng quan tâm. Triển lãm lưu động của họ mang tên "The Science of Aliens" (Khoa học về người ngoài trái đất) đã gây được chú ý tại đi nhiều thành phố lớn trên thế giới từ 3 năm nay.

Đặc biệt thú vị là trong thời gian đó, cụ thể là năm 2007, giới thiên văn đã bất ngờ phát hiện ra hành tinh Gliese 581c, cũng quay quanh một “chú lùn đỏ” và có các thông số giống “Aurelia”, hành tinh tưởng tượng của Conway-Morris, một cách kinh ngạc.

Vấn đề chỉ là Gliese 581c cách chúng ta 20,5 năm ánh sáng. Làm sao bắt liên lạc được đây? Chưa kể là tại sao không tính đến khả năng có thể có những sinh vật tồn tại không cần ôxy?

Cuộc tìm kiếm sự sống ngoài trái đất không phải là vô vọng. Nhà thiên văn Mỹ Frank Drake thậm chí ước tính riêng dải Ngân Hà của chúng ta có ít nhất 10.000 hành tinh có sự sống. Trong khi ấy vũ trụ có hàng tỷ ngân hà. Vấn đề còn lại chỉ là thời gian.

Đức Lê